Dünya Fizik Tarihinin Kronolojisi
MÖ 480 – Miletoslu Leucippus ve Abderalı Demokritos, maddenin atomlardan, yani küçük, bölünmez birimlerden oluştuğunu söyleyen atomistik hipotezi geliştirdiler.
MÖ 335 - Aristoteles, daha sonra Ptolemy tarafından geliştirilen bir teori olan, Dünya'nın evrenin merkezinde sabitlendiğine göre yer merkezli sistemi formüle etti.
MÖ 295 - Öklid, Optik üzerine ilk çalışmaları yayınladı.
MÖ 250 – Syracuse Arşimet, dalgalanma ve bağıl yoğunluk ilkelerini keşfederek hidrostatiği (sıvıların dengesinin incelenmesi) buldu.
1543 - Polonyalı Nicolas Copernicus, güneş merkezliliğin ilkelerini açıkladığı Gök Cisimlerinin Dönüşleri Üzerine'yi yayınladı.
1600 - İngiliz William Gilbert, elektrik ve manyetizma üzerine çalışmaların başlangıcını işaret eden De Magnete'yi yayınladı.
1604 - Galileo, Hızlandırılmış Hareket Üzerine adlı çalışmasında düşen cisimlerin yasalarına ilişkin ilk açıklamaları sundu.
1647 - Fransız Blaise Pascal, Vakum Üzerine İnceleme'nin Önsözünde atmosferik basıncın varlığını belirtir.
1648 - İtalyan Evangelista Torricelli, atmosfer basıncını ölçen bir alet olan barometreyi icat etti.
1648 - Hollandalı Willebrord Snellius ışığın kırılma yasasını keşfetti.
1667 - İngiliz Isaac Newton ışığın dağılımını belirledi.
1676 - Fransız Edme Mariotte ve İrlandalı Robert Boyle, bir gazın basıncının işgal edilen hacimle ters orantılı olduğunu söyleyen gazların sıkıştırılabilirlik yasasını açıkladılar.
1676 - Danimarkalı gökbilimci Ole Römer, ışığın hızının sınırlı olduğunu keşfetti ve bunu saniyede 225.000 km olarak hesapladı.
1687 - Newton, eylemsizlik ve evrensel çekim yasalarını belirttiği Doğa Felsefesinin Matematiksel İlkelerini yayınladı.
1738 - İsviçreli Daniel Bernoulli, akışkanların basıncı ve hızı üzerine ilk çalışmaları yayınladı.
1761 - İngiliz Joseph Black, ısının nicel çalışması olan kalorimetriyi yarattı.
1785 - Fransız Charles Augustin de Coulomb, "zıt işaretli elektrik yüklerinin birbirini çektiğini ve eşit işaretli elektrik yüklerinin birbirini ittiğini" belirten elektrostatik kuvvetler yasasını açıkladı.
1799 – Alman Friedrich Herschel kızılötesi ışınların varlığını keşfetti.
1801 – Alman Carl Ritter ultraviyole ışınlarını keşfetti.
1814 – Fransız Augustin Fresnel ışığın dalga teorisini geliştirmeye başladı.
1820 - Fransız André-Marie Ampère elektrodinamik yasalarını formüle etti; Pierre Laplace elektromanyetik kuvveti hesaplıyor; Danimarkalı Hans Christian Oersted, pusula ibresindeki elektrik akımlarının ürettiği sapmayı anlatıyor ve elektrik ile manyetizmayı kesin olarak birleştiriyor.
1821 - İngiliz Michael Faraday elektromanyetik indüksiyonun temellerini keşfetti.
1824 - Fransız Nicolas Sadi Carnot, daha sonra termodinamiğin temelini oluşturacak olan Réflexions Sur la Puissance Motrice du Feu'yu yayınladı.
1827 – Alman Georg Ohm potansiyel, direnç ve elektrik akımını ilişkilendiren yasayı formüle etti.
1831 – Faraday elektromanyetik indüksiyonu keşfetti.
1842 - Avusturyalı Christian Doppler, akustik ve astronomide kullanılan Doppler etkisinin temellerini formüle etti.
1843 - İngiliz James Joule, bir birim ısı üretmek için gerekli mekanik iş miktarını belirledi.
1846 - Alman Ernest Weber, elektrik yükleri arasındaki çekim kuvvetini ölçen ilk elektrodinamometreyi yaptı.
1847 - Alman Hermann von Helmholtz enerjinin korunumu ilkesini açıkladı.
1849 - İngiliz William Thomson (Lord Kelvin) mutlak termometrik ölçeği yarattı.
1850 - Alman Rudolf Julius Clausius, termodinamiğin ikinci prensibini ve gazların kinetik teorisini formüle etti.
– Fransız Léon Foucault, 67 metrelik bir sarkaç kullanarak Dünya'nın dönüşünü gösteriyor.
1851 - Alman Franz Ernst Neumann elektromanyetik indüksiyon yasasını formüle etti.
– Kelvin enerjinin korunumu ve dağılımı yasalarını formüle eder.
– İskoçyalı William Rankine potansiyel enerjiyi ve kinetik enerjiyi tanımlar.
1852 - İngiliz George Stokes, ultraviyole ışığın kuvars üzerindeki etkisini gözlemleyerek floresans yasasını formüle etti.
1860 - İskoçyalı James Clerk Maxwell moleküllerin kinetik enerjisinin sıcaklıklarına bağlı olduğunu gösterdi.
1869 - Avusturyalı Ludwig Boltzmann moleküllerin hızını hesapladı.
1873 - Hollandalı Johannes van der Waals, atomlar ve moleküller arasındaki çekim kuvvetlerini keşfetti.
1880 - Alman Philipp von Jolly, yüksekliğe bağlı olarak ağırlıktaki değişimi ölçtü.
1884 - Kuzey Amerikalı Thomas Edison ilk elektronik valfi yaptı.
1887 - Amerikalı Albert Michelson ve Edward Williams Morley ışık hızının sabitliğini gösterdiler.
1888 - Alman Heinrich Hertz ve İngiliz Oliver Lodge ayrı ayrı çalışarak radyo dalgalarının ışık dalgaları (elektromanyetik dalgalar) ile aynı aileye ait olduğu sonucuna vardılar.
1890 – Fransız Paul Villard gama ışınlarını tanımladı.
– Yeni Zelandalı Ernest Rutherford ve İngiliz Frederick Soddy radyoaktif aileleri kavramlaştırıyor.
1895 – Alman Wilhelm Röntgen X-ışınlarını keşfetti.
– Jean-Baptiste Perrin, Fransız, katot ışınlarının negatif elektrik taşıdığını gösteriyor.
1896 – Rutherford radyoaktif atomlarda üretilen alfa ve beta ışınlarını keşfetti.
– Fransız Henri Becquerel, uranyum tuzlarının radyoaktivitesini keşfetti.
1900 - Alman Max Planck Kuantum teorisini formüle etti.
1902 - İngiliz Oliver Heaviside, radyo dalgalarının kırılmasını kolaylaştıran bir atmosfer katmanının bulunduğunu belirtir.
1905 - Amerikalı Lee de Forest, üç elementli elektronik bir valf olan triyodu icat etti.
– Alman Albert Einstein, sınırlı görelilik teorisinin, kütle ve enerji arasındaki eşdeğerlik kanununun, Brown hareketi teorisinin ve fotoelektrik etki teorisinin temellerini formüle ediyor.
1906 - Alman Walter Hermann Nernst termodinamiğin üçüncü yasasını öne sürdü.
1910 – Polonyalı Marie Sklodowska Curie, metalik element radyumu izole etmeyi başardı.
1911 - Kuzey Amerikalı Victor Hess kozmik ışınları keşfetti.
– Rutherford, bir çekirdeğin etrafında dönen elektronlardan oluşan “gezegen” yapıya sahip ilk atom modelini yaratıyor.
1913 – Danimarkalı Niels Bohr atomun kuantum modelini geliştirdi.
– İngiliz James Frank ve Alman Gustav Hertz atomun içindeki enerji seviyelerinin varlığını ortaya koyuyorlar.
– İngiliz Frederick Soddy, atom numarası aynı fakat kütle numarası farklı olan atomları belirtmek için “izotop” terimini yarattı.
1916 - Einstein, Genel Görelilik Teorisi hakkındaki son çalışmalarını yayınladı.
1918 - İngiliz Arthur Stanley Eddington, 1918 güneş tutulması gözlemiyle Einstein'ın genel göreliliğini deneysel olarak doğruladı.
1923 - Amerikalı Louis Bauer, Dünyanın manyetik alanını analiz etti.
– Fransız Louis de Broglie, dalga ve parçacık arasında bir ilişki kurup dalga mekaniğini formüle etti.
1925 - Kuzey Amerikalı Samuel Goldsmith ve Danimarkalı George Uhlenbeck elektronun dönüşünü tanımladılar.
– Almanlar Werner Heisenberg ve Ernst Jordan, Avusturyalı Erwin Schrödinger, Danimarkalı Niels Bohr ve İngiliz Paul Dirac kuantum mekaniğinin yeni teorisini formüle ediyor.
1927 – İtalyan Enrico Fermi kuantum mekaniğinin istatistiksel yorumunu yaptı.
– Heisenberg, parçacıkların konumu ve hızının aynı anda ve kesin olarak bilinemeyeceğine göre belirsizlik ilkesini formüle ediyor.
1928 - Alman Hans Geiger ve Walter Müller, radyoaktiviteyi ölçmek için Geiger sayacını icat etti.
1929 - Einstein, birleşik alan teorisine ilişkin sonuçlarını yayınladı.
1930 - Hollandalı Petrus Debye moleküler yapıyı araştırmak için X ışınlarını kullandı.
1931 - Kuzey Amerikalı Ernest Lawrence, yüklü parçacıkları hızlandıran bir araç olan siklotronu geliştirdi.
1932 – Kuzey Amerikalı Robert van de Graaff ilk elektrostatik makineyi yaptı.
– Kuzey Amerikalı Carl Anderson, Robert Millikan ve İngiliz James Chadwick nötrino ve pozitronu keşfettiler.
– İngiliz John Cockcroft ve İrlandalı Ernest Walton, ilk nükleer reaksiyonun gerçekleşmesini sağlayacak bir parçacık hızlandırıcı inşa ediyor.
1934 - Japon Hideki Yukawa, mezonun varlığına ilişkin teoriyi geliştirdi.
– Fransız çift Frédéric ve Irène Joliot-Curie yapay radyoaktiviteyi keşfettiler.
– Fermi, nötronların ve protonların farklı kuantum durumlarında aynı temel parçacıklar olduğu sonucuna varıyor.
1936 - Kuzey Amerikalı Carl Anderson pozitronu keşfetti.
– İtalyan Enrico Fermi, ağır kimyasal elementleri nötronlarla bombalayarak doğada var olanlardan daha ağır elementler üretiyor.
1938 - Almanlar Otto Hahn ve Fritz Strasmann nükleer fisyonu keşfettiler.
1941 - Amerika Birleşik Devletleri'nde atom bombasının yapımına yönelik Manhattan Projesi başladı.
1942 - Fermi, Chicago'da (Amerika Birleşik Devletleri) ilk nükleer reaktörün inşaatını koordine ediyor.
1945 - Temmuz ayında Amerika Birleşik Devletleri, Sonoran Çölü'nde (ABD) ilk atom bombasını patlattı. Ağustos ayında Amerikalılar Hiroşima ve Nagazaki'ye atom bombası attı.
1948 - Kuzey Amerikalı John Bardeen, Walter Brattain ve William Shokley transistör teorisini formüle etti ve ilk modelleri oluşturdu.
1950 - Albert Einstein görelilik teorisini genel alan teorisine genişletti.
1952 - ABD, Pasifik Okyanusu'nda ilk hidrojen bombasını patlattı. Ertesi yıl sıra Sovyetler Birliği'ne geldi.
1955 - Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT), ilk ultra hızlı frekans dalgalarını üretti.
1956 - ABD'deki Los Alamos Laboratuvarı nötrinoyu tespit etti.
1967 - Çin ilk hidrojen bombasını patlattı.
1982 - İlk kontrollü nükleer füzyon, Princeton Üniversitesi'nde (Amerika Birleşik Devletleri) 100.000 °C'de 5 saniye süren bir sürede gerçekleşti.
1983 - İsviçre'deki Cenevre Nükleer Araştırma Merkezi, elektromanyetik kuvvetin zayıf nükleer enerjiyle birleşme teorisini doğrulayan bir parçacık (ara Z bozonu) keşfetti.
1986 - Alman Georg Bednorz ve İsviçreli Karl Müller, çeşitli kimyasal elementlerden oluşan seramik alaşımıyla "yüksek" sıcaklık süperiletkeni, yani düşük sıcaklıklarda elektriksel direnci sıfır olan bir malzeme ürettiler.
1986 - Amerikalı Ephraim Fishbach, halihazırda bilinenlere ek olarak beşinci bir kuvvetin, itici kuvvetin varlığını öne sürdü: güçlü, zayıf, elektromanyetik ve yerçekimsel.
1988 - Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Los Alamos Ulusal Laboratuvarı'ndaki fizikçiler beşinci kuvvetin varlığını kanıtladıklarını iddia ettiler.
1989 - İngiliz Martin Fleishmann ve Kuzey Amerikalı Stanley Pons oda sıcaklığında nükleer füzyon elde ettiklerini iddia ettiler: "soğuk" füzyon. Kısa süre sonra Fleishmann yanıldığını itiraf ediyor.
1996 - Parçacık Fiziği Laboratuvarı'ndaki bilim insanları, antimadde atomu üretmeyi başardıkları haberini yayınladılar.
Brezilya'da Fizik Tarihi Kronolojisi
1858 - Eski adı Harp Okulu olan Merkez Okul, fizik ve matematik bilimlerinin çalışıldığı bir bölümle oluşturuldu.
1934 - São Paulo Üniversitesi (USP), Gleb Wataghin'in rehberliğinde Marcelo Dami de Souza Santos, Mário Schenberg ve Paulus Aulus Pompéia ile ilk araştırma grubunu kurdu.
1944 - Joaquim Costa Ribeiro, Costa Ribeiro etkisi olarak bilinen termodielektrik etkiyi keşfetti.
1947 - César Lattes mezonun keşfine katıldı.
1951 - São Paulo'da Teorik Fizik Enstitüsü'nün kuruluşu.
– Rio de Janeiro'da Ulusal Nükleer Enerji Komisyonunun kurulması.
1953 - Minas Gerais'te Radyasyon Araştırma Enstitüsü'nün kuruluşu.
1954 - Mário Schenberg, Urca etkisi adı verilen, nötrino emisyonu yoluyla yıldızlarda bir enerji kaybı sürecini keşfetti.
1957 - São Paulo Atom Enerjisi Enstitüsü kuruldu.
1958 - Latin Amerika'daki ilk nükleer reaktörün São Paulo Üniversitesi'nde (SP) kurulumu.
1959 – Jacques Danon ve Argus Henrique Moreira yeni bir parçacık hızlandırıcı tasarladı.
1967 - César Lattes, yeni parçacıkların oluşumunda bir ara aşama olan atom çekirdeğinin içindeki "ateş topunu" keşfettiğini kanıtladı.
1968 - Brezilya Fizik Topluluğu'nun kurulması.
– Piracicaba'da (SP) Tarım için Nükleer Enerji Merkezinin kurulumu.
1974 - Brezilyalı fizikçilerin karşı çıktığı Angra I nükleer santralinin satın alınmasını sağlayan Brezilya-Almanya Nükleer Anlaşmasının imzalanması.
1983 - Brezilya'daki ilk Angra dos Reis'te (RJ) Angra I nükleer santralinin açılışı.
1989 - Ülkenin en büyük parçacık hızlandırıcısı Campinas'ta (SP) faaliyete geçti.
